Milliyet Kibris yazari Gökhan Güler, ´´Mustafa Cemil Kirimoglu’nun, Türkiye’nin garantörlügünün kalkmasi, Kibris Türkleri´ni zaman içerisinde Kirim Tatarlari´nin akibetine ugratir sözlerini bence bu anlamda iyi okumak, iyi degerlendirmek gerekiyor’ diye yazdi.

Bir süre önce Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti´ne ziyarette bulunan Ukrayna Milletvekili ve efsanevi Kirim Tatar Milli Meclis Baskani Mustafa Abdülcemil Kirimoglu ile adada bulundugu süre zarfinda bir kaç kez görüsme imkani bularak, kendisi ile Kirim´in bugün içerisinde bulundugu durumu ve Kibris konusunda neler düsündügünü istisare edebilme firsati yakaladim. Kirimoglu, özetle ifade etmek gerekirse;

*Bugün Rusya´nin isgal ettigi Kirim topraklari içerisinde mecburi olarak Rus vatandasi olmamizi dayatiyorlar, can güvenligimiz tehlikede, evlerimizde, is yerlerimizde gelisigüzel arama yapiyorlar. Tatarlar korku içinde. Gizli polis, ajanlar her yerde diyerek Kirim Tatarlari´nin içerisinde bulundugu duruma dikkat çekmek istedi.

*Kibris Konusu ile alakali olarak ise ; Müzakere sürecini takip ettiklerini, Rum tarafinin ortaya koydugu sartlari Kibris Türkleri için pek uygun görmedigini,

*Türkiye’nin garantörlügünün kiymetinin bilinmesi gerektigini,

*KKTC Vatandaslarinin kategorize edilerek bir kisminin geri gönderilmek istenmesi, Türk askerinin gitmesi, toprak tavizi gibi konularin masada görüsüldügünü,

*Türkiye’nin garantörlügünün kalkmasi, Kibris Türkleri´ni zaman içerisinde Kirim Tatarlari´nin akibetine ugratir diyerek garantörlük konusuna özellikle dikkatimi çekmisti.

Bu hafta Kirimoglu´nun anlattiklarindan hareketle garantiler konusuna kisaca deginmek istedim. Türk tarafi, prensip olarak Garanti ve Ittifak Antlasmalarinin devam etmesini ve bu antlasmalarda yer alan etkin ve fiilî müdahale hakkinin korunmak sartiyla ´´ degisen kosullara göre ´´ kuralinin uygulanarak yeni sisteme de uyarlanabilecegini belirtmektedir. Buna göre her üç garantör devletin bu hakka sahip olacagi prensibinden hareketle garantilerin devamindan yana oldugunu dile getirmektedir.

Kirimoglu’nun uyarisi

Türk tarafi, Türkiye’nin etkin ve fiilî garantisini savunurken, ‘etkin garantiden’ söz ederken Türkiye ve Yunanistan’in ‘garantör devlet olarak asker bulundurmasindan’, ‘fiilî garantiden’ söz ederken ise garantör devletlerin ‘gerektiginde müstereken veya tek tarafli müdahale hakkinin olmasindan’ bahsetmektedir. Bu iki husus saglandigi müddetçe Ittifak ve Garanti Antlasmalarinin devamligindan söz etmek mümkündür. Buna göre Kibris’ta toplumlararasi müzakerelerde toprak ve mülkiyet gibi zor konularda yapilacak görüsmelerden sonra gündeme gelmesi beklenen garantiler ve güvenlik konusu ve bu konuya iliskin görüsler ortaya konacagi için Türk tarafinin muhataplarini ikna edebilmek için gerçekçi ve göz ardi edilemeyen gerekçeler üretmesi gerekecektir. Mustafa Cemil Kirimoglu´nun ´´ Türkiye’nin garantörlügünün kalkmasi, Kibris Türkleri´ni zaman içerisinde Kirim Tatarlari´nin akibetine ugratir ´´ sözlerini bence bu anlamda iyi okumak, iyi degerlendirmek gerekiyor...

Kaynak: Milliyet